تهران- ایرنا- انگیزه ها و پیامدهای انتشار سخنان منسوب به وزیر امور خارجه از سوی یکی از نمایندگان مجلس امروز هم مورد توجه روزنامه ها قرار گرفت. نامه درخواست 30 ایرانی خارج نشین به ترامپ برای برهم زدن برجام و افزایش تحریم ها علیه ایران و نیز نوسان نرخ ارز دیگر محورهای خبری- تحلیلی روزنامه ها بود.
این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز دوشنبه 6 دی 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.
** ادامه برچسب زنی های دلواپسانه به ظریف
ماجرای انتشار سخنان منتسب به وزیر امور خارجه از سوی نماینده مشهد امروز هم در روزنامه ها بازتاب داشت. « جواد کریمی قدوسی» نماینده ای بود که ادعاهایی را درباره سخنان «محمدجواد ظریف» در جلسه کمیسیون امنیت ملی روز یکشنبه 28 آذرماه را مطرح ساخت. اقدامی که پس از گذشت چند روز همچنان محور خبری- تحلیلی روزنامه ها است. در تازه ترین رویداد در این زمینه، دیروز کریمی قدوسی متن نوشته شده سخنان محرمانه ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس را در اختیار خبرنگاران قرار داد. روزنامه های چاپ امروز به تحلیل این متن و پیامدهای انتشار سخنان محرمانه ظریف در مجلس پرداختند.
روزنامه «ایران» در گزارش خود به اظهارات «علی لاریجانی» رییس مجلس درباره انتشار سخنان منتسب به ظریف پرداخت و نوشت: پاسخ علی لاریجانی به تذکر یک نماینده منتقد دولت درباره اظهارت کریمی قدوسی، در حکم ردیه‌ای بود بر ادعاهای چند روزه جواد کریمی قدوسی نماینده نزدیک به جبهه پایداری در مجلس. حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده منتقد دولت در جلسه بعد از ظهر مجلس در تذکری به رئیس مجلس پیشنهاد داد که نوار صحبت آقای ظریف در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در جلسه علنی پخش شود تا نمایندگان خودشان این موضوع را قضاوت کنند. لاریجانی اما در پاسخ به این تذکر تأکید کرد که «صحبت آقای ظریف به یک موضوع خاص برمی‌گردد نه کلیت برجام.»
در ادامه گزارش این روزنامه می خوانیم: متن منتشر شده توسط کریمی قدوسی از سخنان هفته قبل ظریف در کمیسیون امنیت ملی دو موضوع محوری در خود دارد. نکته اول این است که در خود این متن با وجود اصرار کریمی قدوسی بر غیرمحرمانه بودن جلسه، وزیر خارجه سه بار تأکید می‌کند که سخنانش را فقط برای جمع نمایندگان حاضر مطرح کرده است. در ابتدای این متن از قول ظریف آمده است: «در قضیه برجام خب ما اینجا غیررسمی حرف‌های خصوصی‌تر را بزنیم. غیررسمی که نمی‌گی که (خطاب به سخنگوی کمیسیون امنیت) توی برجام اتفاقی که افتاده در ابتدای مذاکرات برجام استراتژی برای خودمان تعریف کردیم به آقا هم گفتیم.» جای دیگر در میانه بحث است که آمده: «بر اساس توافقی که با آقای کری کردیم و من الان دارم عرض می‌کنم بیرون نمی‌گم. ولی خدمت شما می‌گم من اشتباه کردم.» ظریف جای دیگری هم تأکید می‌کند: «این حرف‌هایی که می‌زنیم، بیرون گفتنی نیست برای خودمان هست.» گفتنی است، صحت محتوای متن منتشر شده منسوب به ظریف، تاکنون توسط منابع معتمد تأیید نشده است.
«شرق» در گزارشی زیر عنوان «گروگان‌گیری ظریف» نوشت: «جواد کریمی‌قدوسی» هرکاری می‌کند تا نشان دهد ادعایش در رابطه با سخنان وزیر خارجه در جلسه کمیسیون امنیت ملی درست بوده و انتشار آن هم بلااشکال؛ جلسه‌ای که «کریمی‌قدوسی» در آن حضور نداشته و در جریان آن «محمدجواد ظریف» سه بار تأکید کرده محتویات جلسه نقل نشود و به گفته برخی نمایندگان در آن موضوعات محرمانه مطرح شده بود. اما این نوع رفتارها از سوی یک طیف خاص سیاسی، یک موضوع را به ذهن می‌رساند؛ «تلاش برای گروگان‌گیری سیاست‌ خارجی و دیپلماسی، برای نیل به اهداف سیاسی و جناحی.»
این روزنامه به نقل از «محسن رهامی» حقوق‌دان و فعال اصلاح‌طلب نوشت: نکته اول در این ماجرا بحث سیاسی و اخلاقی است. با این اتفاق، نمایندگان خود را بی‌اعتبار می‌کنند و شأن نمایندگی را کاهش می‌دهند چراکه باعث می‌شوند از شنیدن و در جریان قرارگرفتن مسائل کلان کلیدی محروم بمانند. بازنمایی این اتفاق این است که وقتی به مجلس می‌روید، مراقب باشید. به این ترتیب مسئولان امنیتی و نظامی دیگر جرئت نمی‌کنند نمایندگان را در جریان مسائل کلیدی و کلان قرار دهند.نکته دوم بحث حقوقی ماجراست. ماجرا این است که ما نمی‌دانیم صحبت‌های منتشرشده واقعا به نقل از آقای ظریف است یا نه. اگر ایشان حرف نزده باشد و منتشرکننده با قصد اینکه نسبت به دولت و آقای ظریف اذهان را تحریک کند، مطالبی را منتشر کرده، در این صورت عمل ایشان از مصادیق ماده ٣٩٨ قانون مجازات اسلامی و نشر اکاذیب است اما اگر وزیر خارجه آن حرف‌ها را گفته ولی محرمانه بوده و قرار نبوده منتشر شود، باید دید مقررات مجلس دراین‌باره چه می‌گوید؟
روزنامه «اعتماد» در گزارش خود از حاشیه های انتشار سخنان منتسب به وزیر امورخارجه آورد: کمال دهقانی فیروزآبادی نایب رییس کمیسیون امنیت ملی» حقایق جالبی درباره این نمایش تازه کریمی قدوسی بیان کرد «متن پیاده شده آقای کریمی قدوسی با اظهارات آن روز آقای ظریف هم‌خوانی ندارد. صحبت‌های آقای ظریف مقدمه و موخره‌ای داشت که ایشان آنها را نیاورده و به علاوه تقدم مطالب هم برهم خورده است. ایشان سخنان آقای ظریف را گزینشی آورده‌اند و به همین دلیل کاملا غیرقابل استناد است. این متن بخشی از صحبت‌های آقای ظریف است. نکته مهم این است که آقای ظریف آن روز به هیچ وجه درباره برجام صحت نمی‌کرد بلکه درباره انتخاب‌های مختلفی که می‌توانست داشته باشد صحبت کرد. اصلا و ابدا درباره برجام نبود.»
روزنامه اعتماد در یادداشتی با عنوان «حراج منافع ملی» نوشت: سیاست خارجی و وزیر خارجه نمی‌تواند دستمایه جدول‌بندی‌های صوری سیاست داخلی کشور‌ها قرار بگیرد. اتفاقی که این روزها در مورد آقای ظریف و انتشار متن سخنان جلسه محرمانه ایشان در مجلس شورای اسلامی افتاد به نفع امریکا و اسراییل است. این اتفاق قدرت مانور جمهوری اسلامی را می‌کاهد. آقای کریمی‌قدوسی چطور می‌خواهد کار خود را توجیه کند؟ دوران این بگم‌بگم‌ها و منم‌منم‌ها تمام شده است. مردم ایران نشان دادند و نشان خواهند داد که آقای کریمی‌قدوسی! اخلاق سیاسی مهم‌ترین فضیلت است همان چیزی که حلقه مفقوده شما و همفکران سیاسی‌تان است. متاسفانه هر کاری را می‌کنند تا فرد مقابل را محکوم کنند.
روزنامه «جوان» اما از با تایید مطالب منتشر شده از سوی کریمی قدوسی، آورد: پس از مدت‌ها کش و قوس رسانه‌ای در نهایت متن کامل و پیاده شده سخنان محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شد؛ سخنانی که نشان می‌داد، برخی اتهامات نشریات اصلاح طلب در خصوص دروغ بودن این سخنان غلط است. گرچه بماند که سخنان یکی از نمایندگان شهر تهران که بعدها به صورت غیرمستقیم سخنان خود را پس گرفت، منبع اصلی ‌ گزارش‌ آن نشریات محسوب می‌شد. سرانجام متن کامل سخنان ظریف در کانال نماینده مردم مشهد پخش شد تا عملاً این بار از اشتباه ظریف رونمایی شود.حالا سؤال اصلی اینجاست که آیا زمان این نیست که وزیر امور خارجه به طور علنی نزد افکار عمومی نیز به اشتباهات خود اعتراف کند و رسماً از اشتباهات دیگر خود در مذاکرات سخن بگوید.
** نامه ای برای نقض برجام
انتشار نامه ٣٠ ایرانی خارج‌نشین به «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری آینده آمریکا برای تجدیدنظر در توافق هسته‌ای و نیز وضع تحریم‌های تازه علیه ایران، در روزنامه های امروز مورد توجه قرار گرفت.
روزنامه شرق در گزارشی زیر عنوان «اصلاح‌طلبان علیه تحریم» آورد: یک جریان رسانه‌ای خاص در تلاش است تا آن ٣٠ نفر را به عنوان «اصلاح‌طلبان خارج‌نشین» معرفی کند. فعالان سیاسی اما در گفت‌وگوهای خود با «شرق» تأکید کردند که بین اپوزیسیون خارج‌نشین که قصد براندازی داشته و ضد منافع ملی به ترامپ نامه می‌نویسد و جریان اصیل اصلاحات نسبتی وجود ندارد. عبدالواحد موسوی‌لاری وزیر کشور دولت اصلاحات در همین پیوند اعلام کرد که جریان اصلاحات معتقد است که تحقق برجام یک توافق عقلایی بوده که نه صد درصد اما تا حدود زیادی منافع ملی را تأمین کرده است. در چنین شرایطی این ٣٠ نفر خارج‌نشین، به کمک دلواپسان آمده و تلاش می‌کنند تا این توافق لغو شود».در همین ارتباط، عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت اصلاحات هم با تأکید بر اینکه اقدام این ٣٠ نفر چیزی جز خیانت نام ندارد، گفت که «مواضع براندازانه و ضد نظام این جریان که این ٣٠ نفر هم شامل آنها می‌شوند، روشن است و خط فاصله اصلاح‌طلبان با این گروه نیازی به اثبات ندارد.»
روزنامه «کیهان» در تحلیل خود درباره این نامه نوشت: فتنه 88 یک گزینه بسیار مهم به نام «بی‌ثباتی داخلی» در سبد خالی شده گزینه‌های آمریکا علیه ایران قرار داد و طبیعی بود که آمریکایی‌ها به هیچ‌وجه نمی‌خواستند بدون امتحان کردن این گزینه، به دیپلماسی در مقابل ایران ادامه بدهند.در واقع ساده‌اندیشی محض است اگر کسی تصور کند خیانت فتنه 88 صرفا آتش زدن تعدادی سطل آشغال در یکی، دو شهر ایران بوده است. خیانت اصلی فتنه آن بود که استراتژی فشار بر ایران را که ناکارآمدی آن اثبات شده و تا حد قابل توجهی از روی میز برداشته شده بود، مجددا هم احیا کرد و هم به سمت خطرناک‌ترین حوزه‌های اقتصادی سوق داد.
«وقتی وطن فروشان علیه ملت ایران صف‌آرایی می‌کنند» عنوان گزارش روزنامه «سیاست روز» در واکنش به نامه گروهی از خارج نشینان به ترامپ است. در بخش هایی از این گزارش می خوانیم: مشتی ضد انقلاب خارج نشین بادریوزگی هرچه تمام برای مقابله با سیاست های جمهوری اسلامی در حوزه منطقه و نیز علیه برجام نامه ای به ترامپ نوشتند و حتی خواستار دیدار با وی شدند. این روزنامه با اشاره به گفتگوی «حسن هانی‌زاده»کار‌شناس روابط بین الملل با خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان، به نقل از وی نوشت: در حقیقت این افراد که به ترامپ نامه نوشتند با اینکه ممکن است با ایران مشکل داشته باشند اما ثابت کردند که با ملت ایران دشمن هستند و از ترامپ خواهش می‌کنند که ملت ایران را تحریم کند و آن‌ها ایرانی نیستند بلکه به لابی صهیونیستی وابسته‌اند و مزدوری آن‌ها برای آمریکا و اسرائیل روشن است.
در تحلیل روزنامه «جوان» از این نامه می خوانیم: خائن‌ها اصولاً آدم‌های باارزشی تلقی نمی‌شوند؛ کسی که می‌تواند سرزمین و مردمش را بفروشد، هر چیز دیگری را هم می‌تواند معامله کند. دولت امریکا هم معطل نامه این 30 نفر باقی نمانده بود. دولت امریکا در همه سال‌های گذشته تمامی تلاشش در جهت تضعیف و از پا درآوردن ایران را انجام داده و از هیچ تحریم و کارشکنی و اعمال فشاری فروگذار نکرده است. اگر کاری بیشتر نکرده‌اند، اگر دیگر صریحاً دم از براندازی نمی‌زنند، از نخواستن نیست، از نتوانستن است. از طرفی امریکا گرچه این جماعت را در ظاهر مورد توجه قرار می‌دهد اما سیاست‌هایش را حسب نامه این 30 نفر و ادعایشان مبنی بر همراهی میلیون‌ها ایرانی با آنها تنظیم نمی‌کند. ایالات متحده حالا و خصوصاً پس از آزادی حلب و خیلی پیش‌تر از آن دریافته که ایران یک قدرت منطقه‌ای است و بی‌حضور ایران در تصمیم‌گیری‌های کلان منطقه‌ای، نمی‌توان امور را پیش برد.
**ادامه نوسان در بازار ارز
نرخ دلار آمریکا در ساعاتی از روز گذشته تا 4100 تومان هم بالا رفت. نوسان این ارز باعث شده است از ابتدای سال‌جاری تاکنون نرخ دلار نزدیک به 17 درصد افزایش یابد. روزنامه های امروز به تحلیل عوامل موثر در بالا رفتن قیمت دلار وبررسی پیامدهای آن پرداختند.
روزنامه ایران در گفت وگو با «محمد خوش چهره» کارشناس مسائل اقتصادی درباره افزایش نرخ ارز آورد: به گفته این استاد دانشگاه هم‌اکنون تقاضاهای پنهان و البته کلانی درحال ورود به بازار است که مشاهده نمی‌شود. این غلط است که مبنای رهگیری و تشخیص تقاضای بالفعل و بالقوه صرفاً از طریق کارگزاران محدودی به نام صرافی‌ها انجام شود. ممکن است برخی از عوامل و جریان‌هایی که بدون ملاحظه منافع ملی برای اختلال در اقتصاد و بویژه با حوزه ارز به تقاضای غیرواقعی ارز دامن بزنند و دولت را ناکارآمد جلوه دهند.
«دو تاکتیک مهار نوسان ارزی» عنوان گزارش روزنامه «دنیای اقتصاد» درباره راهکارهای مهار قیمت دلار است که در بخش هایی از آن می خوانیم: برخی از کارشناسان اعتقاد دارند، بازارساز بهتر است که هدف مدیریت نوسانی خود را نرخ‌های حواله قرار دهد و از این کانال اقدام به مدیریت بازار ارز نقدی داخلی کند.دومین تاکتیکی که به‌نظر می‌رسد بازارساز با کمک آن بتواند بازار را در میان مدت مدیریت کند، باز کردن بیشتر دامنه نوسان قیمت نقدی است. به گفته فعالان، تقاضای اسکناس نسبت به تقاضای حواله‌ای خرد و محدودتر است؛ بنابراین اگر نوسان آن در دامنه بازتری قرار بگیرد، بازار به خودی خود پس از مدتی قیمت‌ها را تنظیم خواهد کرد.
روزنامه «تجارت» در یادداشتی به قلم «امیر جعفرزاده» پژوهشگر اقتصادی نوشت: موضوع دیگر که باید به آن توجه شود مربوط به ساختار اقتصادی ایران است. ارز صرفا برای سرمایه گذاری و انجام فعالیت‌های مفید اقتصادی نیست، ایران جزء معدود کشورهایی در جهان است که ارز در آن دو نرخی و بعضا سه نرخی است و برخی از افراد با سوء استفاده از این موضوع تقاضاهای کاذب دربازار ارز ایجاد می‌کنند و زمینه را برای افزایش قیمت آن فراهم می‌کنند . وقتی روند صعودی در بازار ارز به وجود می‌آید، عرضه و تقاضای ارز در بازار با مشکل مواجه می‌شود. یعنی ما با کمبود عرضه مواجه می‌شویم و از آن‌طرف تقاضای ارز افزایش پیدا می‌کند.
منبع: http://www7.irna.ir/